Definicja

Zaburzenia czynnościowe przełyku rozpoznaje się w przypadku występowania objawów, których przyczyny nie udało się ustalić w badaniach obrazowych (makro-, mikroskopowych) oraz biochemicznych. Zgodnie z III Kryteriami Rzymskimi do postawienia rozpoznania konieczne jest występowanie objawów przez ostatnie 3 miesiące (ich początek powinien nastąpić co najmniej 6 miesięcy wcześniej).

Podział

Do zaburzeń czynnościowych przełyku (A) według III Kryteriów Rzymskich należą:

• A1 – zgaga czynnościowa
• A2 – czynnościowe bóle w klatce piersiowej pochodzenia prawdopodobnie przełykowego
• A3 – dysfagia czynnościowa
• A4 – gałka (globus).

Zgaga czynnościowa

Definicja

Zgaga czynnościowa to uczucie pieczenia lub palenia za mostkiem, które nie jest spowodowane zarzucaniem treści z żołądka do przełyku.

Epidemiologia

Choroba jest najczęstszym zaburzeniem czynnościowym przełyku, występującym przede wszystkim u osób aktywnych zawodowo. Kłopotliwą zgagę, występującą przynajmniej 2 razy w tygodniu, odczuwa ok. 20% populacji europejskiej. Szacuje się, że 10-15% z tych osób cierpi w istocie na zgagę czynnościową.

Patofizjologia

Patofizjologia zaburzenia jest słabo poznana. Przyjmuje się, że u jego podłoża leżą zaburzenia czucia trzewnego.

Objawy

Chorzy zgłaszają pieczenie lub palenie za mostkiem niezwiązane z wysiłkiem fizycznym ani z posiłkami.

Diagnostyka

Według III Kryteriów Rzymskich chorobę rozpoznaje się, gdy w ostatnich 3 miesiącach:

• pacjent odczuwał pieczenie lub ból zamostkowy
• wykluczono, że przyczyną dolegliwości jest choroba refluksowa przełyku
• w badaniu histopatologicznym nie stwierdzono zmian mogących odpowiadać za zaburzenia motoryki przełyku
• początek powyższych objawów nastąpił co najmniej pół roku wcześniej.

Diagnostyka różnicowa

W diagnostyce różnicowej w pierwszej kolejności należy wykluczyć chorobę refluksową przełyku. Algorytm diagnostyczny przedstawia ryc. 1.

W przypadku pacjentów, u których w teście inhibitorem pompy protonowej objawy nie ustępują, należy wykonać badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego. Prawidłowy obraz jest wskazaniem do 24-godzinnego monitorowania wewnątrzprzełykowe...