Eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit
Zbigniew Bartuzi
Wstęp
Eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit jest stosunkowo rzadką chorobą, charakteryzującą się naciekami zapalnymi błony śluzowej przewodu pokarmowego, złożonymi w znacznym stopniu z komórek kwasochłonnych. W zależności od lokalizacji zmian zapalnych w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego choroba daje różnorodne objawy, np. dysfagię, nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunki. Nie wyjaśniono ostatecznie patogenezy i etiologii.
Od 1970 r. opisano w Japonii 137 przypadków eozynofilowego zapalenia żołądka i jelit. U ok. połowy tych chorych współwystępowała choroba alergiczna.
Eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit należy do grupy pierwotnych eozynofilowych zapaleń przewodu pokarmowego. Zapalenia te definiuje się jako proces chorobowy, w którym dochodzi do selektywnego nacieku eozynofilowego ścian przewodu pokarmowego i nie stwierdza się znanych przyczyn eozynofilii (do których należą m.in. reakcje polekowe, zarażenia pasożytnicze czy nowotwory). Do tej grupy należy:
- eozynofilowe zapalenie przełyku
- eozynofilowe zapalenie żołądka
- eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit (tab. 1)
- eozynofilowe zapalenie jelit
- eozynofilowe zapalenie jelita grubego.
Wspólną cechą tych chorób są widoczne w badaniu histopatologicznym nacieki eozynochłonne ściany przewodu pokarmowego.
Rys historyczny
Pierwszy przypadek eozynofilowego zapalenia przewodu pokarmowego opisał w 1937 r. Kaijser. Ureles i wsp. dokonali podziału w zależności od zakresu zmian zapalnych przewodu pokarmowego. Klein i wsp. wprowadzili klasyfikację w zależności od stopnia infiltracji ściany przez proces zapalny, wyróżniając trzy główne typy patologiczne (śluzówkowy, mięśniowy i surowicówkowy). W 1984 r. Oyaizu i wsp. wysunęli hipotezę o udziale w patogenezie reakcji zależnych od IgE. Talley i wsp. opisali 40 chorych i sklasyfikowali ich wg kryteriów Kleina i zasugerowali kryteria diagnostyczne:
- objawy żołądkowo-jelitowe
- naciek eozynofilowy w bioptatach przynajmniej jednego odcinka przewodu pokarmowego między przełykiem a odbytnicą
- brak zakażenia pasożytniczego i chorób pozajelitowych przebiegających z eozynofilią.
Definicja
Eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit to heterogenna choroba występująca u dorosłych i dzieci, charakteryzująca się intensywnymi naciekami eozynofilowymi w różnych odcinkach przewodu pokarmowego – od przełyku do odbytnicy.
Epidemiologia
Częstość występowania
Większość przypadków opisano u rasy kaukaskiej i u nielicznych Azjatów. Trudno określić zapadalność, ponieważ jak się przypuszcza, wiele przypadków jest nierozpoznanych. Choroba występuje z częstością 1-20 na 100 tys. Nieznacznie częściej chorują ...