Wstęp

Neurogeriatria, zwana również neurologią wieku podeszłego, jest obszarem wiedzy, którego znaczenie w ostatnich latach rośnie. Jest ona przedmiotem zainteresowania coraz większej liczby lekarzy, przede wszystkim geriatrów, a wśród specjalistów innych dziedzin – neurologów. Większa waga, jaką przywiązuje się do tej dość nowej dziedziny medycyny, jest następstwem zachodzącego w krajach wysoko rozwiniętych procesu starzenia się społeczeństw.

Starzenie się społeczeństw

Ujemny przyrost naturalny

Proces starzenia się społeczeństw przede wszystkim jest skutkiem ujemnego przyrostu naturalnego, a co za tym idzie – zmian proporcji w liczebności różnych grup wiekowych z przesunięciem w kierunku populacji starszej i najstarszej. Aspekt społeczny tego zjawiska przekłada się na skutki praktyczne: inne niż dawniej proporcje chorych w różnym wieku konsultowanych w poradniach i gabinetach, a także leczonych w szpitalu.

Starszy wiek populacji

Starzenie się społeczeństwa ma także inny wymiar: rzeczywisty starszy wiek populacji, a nie tylko zwiększenie średniej wieku społeczeństwa. Ten bezwzględnie starszy wiek obywateli krajów wysoko rozwiniętych wynika z dużo dłuższego i wciąż wydłużającego się średniego czasu ich życia. To z kolei bezpośrednio wpływa na:

• strukturę zachorowań
• obraz kliniczny wielu chorób
• sposób leczenia i reagowania na leki
• rokowanie w przebiegu różnych chorób.
  
  

Rozumienie określenia „stary” w odniesieniu do jednostki ewoluowało w ostatnich latach i obecnie wiek metrykalny odgrywa znacznie mniejszą rolę niż wiek biologiczny.

Główne problemy osób w podeszłym wieku

Najczęstsze w praktyce klinicznej sytuacje dotyczące najstarszej części społeczeństwa to:

• pogarszanie się pamięci i funkcji poznawczych
• zaburzenia motoryki uwarunkowane głównie chorobami układu pozapiramidowego ujawniające się
  • zaburzeniami chodu
  • upadkami
• udary mózgu i inne choroby naczyń mózgowych
• bóle głowy i bóle twarzy
• zawroty głowy i zaburzenia równowagi
• bóle kręgosłupa oraz inne uogólnione zespoły bólowe i choroby kręgosłupa
• zaburzenia czucia i choroby obwodowego układu nerwowego
• choroba neuronu ruchowego
• pogorszenie ostrości zmysłów
• zaburzenia snu.
  
  

Wymienione choroby i stany patologiczne omówiono szczegółowo w rozdziałach poświęconych poszczególnym grupom schorzeń.

Proces starzenia się organizmu

Starzenie się jest procesem zmian następujących z czasem w każdej tkance i każdym narządzie od początku ich wykształcenia się. Początkowa faza tych zmian jest raczej rozwojem i dojrzewaniem. Po osiągnięciu dojrzałości po pewnym czasie rozpoczynają...