Drgawki gorączkowe
Krystyna Pierzchała
Wstęp
Istnieje silny związek między gorączką a napadami padaczkowymi.
Opieka nad pacjentem z drgawkami i gorączką wymaga ustalenia:
- czy są to drgawki gorączkowe
- czy gorączka spowodowała napad u chorego z wcześniej rozpoznaną padaczką
- czy wystąpił napad reaktywny (objawowy) w przebiegu innej choroby OUN i współistniejącej gorączki.
Definicje
Drgawki gorączkowe
Drgawki gorączkowe definiuje się jako drgawki występujące w fazie gwałtownego wzrostu temperatury ciała w przebiegu choroby gorączkowej bez infekcji OUN, które rozpoznaje się po wykluczeniu innych przyczyn drgawek.
Według definicji International League Against Epilepsy (ILAE) z 1993 r. drgawki gorączkowe to drgawki padaczkowe u dzieci >1 m.ż. w przebiegu choroby gorączkowej, o ile:
- gorączka nie jest spowodowana przez zakażenie OUN
- przyczyną drgawek nie są ostre zaburzenia elektrolitowe
- wcześniej nie występowały drgawki noworodkowe lub nieprowokowane
- drgawki nie spełniają kryteriów rozpoznania innych drgawek objawowych.
Napad gorączkowy
Napad gorączkowy to występujący u pacjenta z gorączką napad drgawek, niezależnie od wywołującej go przyczyny.
Epidemiologia
Drgawki gorączkowe występują przy podwyższonej ponad normę temperaturze ciała (>37,7°C), najczęściej w przebiegu zapalenia górnych dróg oddechowych lub infekcji żołądkowo-jelitowych. Obserwuje się je u 2-5% dzieci w wieku do 5 r.ż., najczęściej ok. 18 m.ż.; 4% drgawek gorączkowych występuje przed 6 m.ż., a 6% po 6 r.ż. Drgawki gorączkowe występują częściej u chłopców niż u dziewczynek. Czynnikiem ryzyka jest dodatni wywiad rodzinny. U większości dzieci drgawki gorączkowe są jednorazowym epizodem, a u 30-50% mają charakter nawrotowy i powtarzają się: do 6 m.ż. – 50% nawrotów, do 3 r.ż. – 90%. U 8% dzieci z drgawkami gorączkowymi pierwszy epizod drgawek (nie gorączkowych, a reaktywnych) pojawia się w przebiegu wirusowego lub bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a później występują drgawki gorączkowe.
Czynniki prognostyczne nawrotu drgawek gorączkowych
Czynnikami zapowiadającymi nawrót drgawek gorączkowych są:
- pierwszy epizod we wczesnym wieku
- dodatni wywiad rodzinny
- stosunkowo niewielki wzrost temperatury ciała podczas pierwszego epizodu drgawek
- krótki czas trwania choroby gorączkowej.
Drgawki gorączkowe a padaczka
U dzieci z drgawkami gorączkowymi częściej niż w populacji ogólnej rozwija się padaczka (2-7% w porównaniu z 0,7-1,0%). Wskaźnikami ryzyka rozwoju padaczki u osób z drgawkami gorączkowymi są: