Definicja

Piorunujący ból głowy jest bardzo silny, zaczyna się nagle i naśladuje ból odczuwany po pęknięciu naczyń mózgowych. Trwa od minuty do 10 dni. Jeśli pojawia się po raz pierwszy w życiu, wzbudza lęk o stan własnego zdrowia.

Na podstawie badania przedmiotowego i badań dodatkowych nie udaje się ustalić przyczyny bólu. Dynamiczny przebieg kliniczny zmusza do przeprowadzenia intensywnej diagnostyki i szybkiego podjęcia leczenia. Rozpoznanie pierwotnego bólu głowy ustala się dopiero po wykluczeniu organicznych przyczyn bólu głowy.

Epidemiologia

Ostry ból głowy jest przyczyną 1-4% wszystkich interwencji na oddziałach pomocy doraźnej w ciągu roku. Ponadto 3-5% osób w populacji ogólnej przynajmniej raz w życiu korzysta z takiej pomocy, najczęściej z powodu pierwotnych bólów głowy pochodzenia naczyniowego, głównie migreny. Wyniki licznych badań wskazują, że ból głowy ma charakter objawowy u około 4% chorych. Dolegliwości rozpoczynają się ostro u 14%.

Patogeneza

Piorunujący ból głowy często jest następstwem:

• poważnych wewnątrzczaszkowych zaburzeń naczyniowych, takich jak:
  • krwawienie podpajęczynówkowe (przede wszystkim)
  • krwawienie wewnątrzczaszkowe
  • zakrzepica mózgowych naczyń żylnych
  • malformacja naczyniowa (głównie tętniak) przed pęknięciem
  • rozwarstwienie ścian tętnic (wewnątrz- i zewnątrzczaszkowych)
  • zapalenie tętnic ośrodkowego układu nerwowego (OUN)
  • odwracalna łagodna angiopatia
  • krwotoki do przysadki mózgowej
• innych zmian organicznych, w tym:
  • torbieli koloidowej komory trzeciej
  • podciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego
  • ostrego zapalenia zatok przynosowych.
    
    

Czynnikami sprzyjającymi piorunującemu bólowi głowy są:

• nadciśnienie tętnicze
• kichnięcie
• wysiłek fizyczny
• aktywność seksualna.