Migrena
Adam Stępień
Wstęp
Migrena to jedna z najczęstszych chorób neurologicznych. Budzi zainteresowanie nie tylko neurologów, ale również psychologów i epidemiologów oraz lekarzy specjalności pokrewnych. Jest reakcją organizmu na różnorodne bodźce endo- i egzogenne.
Znaczne rozpowszechnienie migreny i jej wpływ na jakość życia oraz stopień upośledzenia codziennego funkcjonowania chorego i jego rodziny sprawiają, że World Health Organization wymienia ją w pierwszej dwudziestce chorób niekorzystnie oddziałujących na życie dotkniętej nią osoby. Koszty leczenia i straty spowodowane absencją chorobową z powodu migreny sięgają milionów euro rocznie i pochłaniają znaczny odsetek wydatków na opiekę zdrowotną. Obliczono, że chory na migrenę opuszcza rocznie średnio od 2 do 4 dni pracy, a w czasie napadu przyjmuje przeciętnie 2,5 tabletki leku. Tylko 33% osób dotkniętych migreną pozostaje pod stałą opieką lekarską, a badaniu lekarskiemu poddało się mniej niż 50% z nich.
Napady migreny mogą ustąpić na różnie długi czas, a nawet zaniknąć. U większości chorych występują jednak napady bólu, których rytm ujawniania się jest indywidualny. Migrena epizodyczna o rzadkich napadach może przeistoczyć się w migrenę epizodyczną o częstych napadach, by wreszcie stać się migreną przewlekłą, w przebiegu której ból utrzymuje się ponad 15 dni w miesiącu. Transformacji, czyli zwiększeniu częstości napadów, sprzyja wiele czynników, w tym:
- otyłość
- nadużywanie leków
- stres.
Migrena wpływa niekorzystnie na jakość życia i funkcjonowanie społeczne chorych. Odpowiedzi udzielane w wielu kwestionariuszach i testach bardziej lub mniej obiektywnie wskazują, że zarówno zdolność do pracy podczas napadu migreny, jak i jakość życia między napadami są wyraźnie upośledzone. W porównaniu z osobami zdrowymi chorzy na migrenę są obciążeni większym ryzykiem zaburzeń emocjonalnych, a także innych chorób przebiegających z bólem. Testy oceniające jakość życia chorych (np. test SF-36) wykorzystano też w badaniach skuteczności leczenia napadu migreny. Analiza uzyskanych wyników ujawniła znaczącą poprawę jakości życia chorych dzięki zastosowaniu leków nowej generacji.
Definicja
Migrena jest przewlekłą chorobą ujawniającą się okresowo silnym, pulsującym bólem głowy, któremu towarzyszą objawy autonomiczne, takie jak:
- nudności
- wymioty
- nadwrażliwość na hałas i światło.
Między napadami bólu chorzy nie odczuwają żadnych dolegliwości, ale pozostają w stałym napięciu w oczekiwaniu na kolejny napad.
Obraz kliniczny migreny jest różnorodny i zmienny. Występuje ona przez większą część życia chorego, ujawnia się z różną częstością u poszczególnych chorych i jest uwarunkowana rodzinnie. U podłoża rozwoju migreny leżą zaburzenia nerwowo-naczyniowe...