Definicja

Przewlekły codzienny ból głowy to ból, który:

• występuje codziennie lub prawie codziennie
• trwa dłużej niż cztery godziny na dobę
• pojawia się częściej niż w 15 dniach w miesiącu przez ponad trzy miesiące.
  
  

Pojęcie przewlekły lub codzienny ból głowy służy jedynie zwróceniu uwagi na częstość pojawiania się bólu. Wszystkie jego postacie cechuje nadużywanie leków przeciwbólowych przez chorych.

Znanych jest wiele rodzajów bólu głowy, które występują codziennie lub niemal codziennie.

Przewlekłe bóle głowy:

• rozwijają się z pierwotnych epizodycznych bólów głowy pojawiających się coraz częściej i trwających coraz dłużej
• są przewlekłe od czasu pojawienia się.
  
  

Oba rodzaje przewlekłych bólów głowy trwają wiele dni, ale z reguły nie towarzyszą im nudności i wymioty.

Epidemiologia

Codzienny lub niemal codzienny ból głowy zdarza się często. Szacuje się, że dotyczy 2-5% osób w populacji ogólnej, a u 33% z nich (w 1,5% populacji ogólnej) występuje codziennie. W specjalistycznych ośrodkach leczenia bólu głowy 40-80% pacjentów to osoby z bólem przewlekłym. Wyniki dwóch przeprowadzonych niezależnie badań epidemiologicznych ujawniły, że częstość przewlekłych bólów głowy w populacjach amerykańskiej i europejskiej była zbliżona i wyniosła odpowiednio 4,1 oraz 4,7%. Przewlekłe bóle głowy są 2-krotnie częstsze u kobiet niż u mężczyzn.

Większość chorych cierpiała wcześniej z powodu pierwotnych bólów głowy, głównie migreny lub bólu napięciowego. Codzienny ból głowy upośledza życie znacznie bardziej niż bóle epizodyczne. Czynnikami sprzyjającymi przemianie epizodycznych bólów głowy w przewlekłe są:

• nawroty epizodycznego bólu głowy
• niewłaściwa kontrola farmakologiczna nad pierwotnymi bólami głowy
• nadużywanie leków
• nadużywanie kofeiny
• czynniki emocjonalne (nerwica, depresja)
• zaburzenia snu
• choroby ogólnoustrojowe (nadciśnienie tętnicze, nadczynność tarczycy)
• przewlekły stres
• chrapanie
• uraz głowy
• zapalenie stawów
• otyłość.
  
  

U niektórych ból przewlekły jest wtórny do chorób wewnątrzczaszkowych lub ogólnoustrojowych, u większości z nich nie stwierdza się jednak zmian w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN). Za objawowym charakterem bólu przemawiają:

• współistnienie ogniskowych objawów uszkodzenia OUN
• obrzęk tarczy nerwu wzrokowego
• przebyty napad padaczkowy
• choroba nowotworowa w wywiadzie
• stany podgorączkowe
• zmiana nasilenia bólu następująca po zmianie pozycji ciała
• pojawienie się bólu u osoby po 50 r.ż.
• współistnienie postępującego ubytku masy ciała.