Wstęp

Rabdomioliza oznacza dosłownie rozkład pasiastego (szkieletowego) mięśnia. Jest to zespół wywołany uszkodzeniem lub martwicą włókien mięśniowych potencjalnie zagrażający życiu, któremu towarzyszy uwolnienie zawartości komórek mięśni do układu krążenia. Komórki zawierają m.in. takie enzymy, jak kinaza kreatynowa (CK – creatine kinase), dehydrogenaza mleczanowa, transaminaza szczawiooctowa, a także białko mioglobiny, elektrolity, potas, fosforany oraz puryny.

Zwiększenie stężenia mioglobiny we krwi nazywamy mioglobinemią, a wydalanie mioglobiny z moczem mioglobinurią. Zwiększenie zawartości mioglobiny w moczu powoduje zmianę jego zabarwienia.

Rabdomioliza może wystąpić w przebiegu różnych chorób, a także w następstwie urazów, przyjmowania leków lub działania toksyn. Stopień uszkodzenia mięśni waha się od sytuacji, gdy nie wywołuje ono objawów klinicznych, do postaci ciężkich, przebiegających ze znaczną aktywnością CK, mioglobinurią oraz ostrą niewydolnością nerek. Rabdomiolizę po raz pierwszy opisano w Niemczech w 1881 r., natomiast za zespół chorobowy uznano ją w latach II wojny światowej. Ostatnio zespół ostrego uszkodzenia i martwicy włókien mięśniowych częściej określa się mianem rabdomiolizy niż mioglobinurii.

Patogeneza

Przyczyny rabdomiolizy są wprawdzie bardzo różne, ale patogeneza jest podobna. Czynnik uszkadzający powoduje zniszczenie komórek mięśniowych i uwolnienie ich zawartości do krwiobiegu. W prawidłowych warunkach utrzymanie równowagi jonowej zależy od...

Przyczyny rabdomiolizy

Najczęstsze przyczyny rabdomiolizy to:

• u dorosłych:
  • przyjmowanie niektórych leków
  • używanie niedozwolonych substancji
  • nadużywanie alkoholu
  • choroby mięśni
  • urazy
  • hipertermia złośliwa
  • napady drgawkowe
  • długotrwałe unieruchomienie
• u dzieci:
  • wirusowe zapalenie mięśni
  • urazy
  • choroby tkanki łącznej
  • ćwiczenia
  • przyjmowanie narkotyków.