Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Neurologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Kręgopochodny ból głowy

Adam Stępień

Definicja

Kręgopochodny ból głowy nie jest odrębną jednostką chorobową, lecz zespołem wielu objawów powstałych w następstwie urazu szyjnego odcinka kręgosłupa.

Dawniej taki ból nazywano migreną szyjną, zespołem szyjnym lub zespołem Barrégo-Lieou. Obecnie przyjęto określenie kręgopochodny ból głowy, ponieważ jego główna przyczyna jest związana anatomicznie z kręgosłupem szyjnym. Opublikowano wiele artykułów prezentujących sprzeczne poglądy na temat genezy tego bólu. Przewlekły ból głowy po odgięciowym urazie kręgosłupa szyjnego jest zwykle częścią zespołu pourazowego. Osoby po takim urazie starające się uzyskać jak największe odszkodowanie mogą symulować utrzymywanie się kręgopochodnego bólu głowy. Z tego względu wymagają bardzo starannej oceny.

Etiologia

U większości chorych za kręgopochodny ból głowy odpowiada nerw podpotyliczny większy – grzbietowa gałąź drugiego nerwu szyjnego (C2). Gałąź tylna pierwszego nerwu rdzeniowego, nerw podpotyliczny, jest nerwem głównie ruchowym, ale zawiera też włókna czuciowe zaopatrujące staw szczytowo-potyliczny. Tworzy zespolenie z gałęzią grzbietową drugiego nerwu szyjnego, co stwarza pośrednio możliwość drażnienia nerwu potylicznego większego. Drażnienie jednego z tych nerwów powoduje wzmożone napięcie mięśni szyi i może wywoływać ból głowy. Uszkodzenie tych nerwów łatwo rozpoznać podczas badania przedmiotowego na podstawie:

  • promieniowania bólu
  • tkliwości punktów spustowych
  • asymetrii odruchów.